Chỉ số P/E, hoặc tỷ lệ giá trên thu nhập, là một cách nhanh chóng để xem liệu một cổ phiếu đang được định giá thấp hay được định giá quá cao. Dựa vào đó để đưa ra những quyết định đầu tư đúng đắn.
Cùng dautudungcach.com tìm hiểu xem chỉ số P/E là gì? công thức tính như thế nào? và chỉ số P/E bao nhiêu là tốt qua bài viết dưới đây nhé.

Chỉ số P/E là gì?
Chỉ số P/E (viết tắt của chỉ số Price to Earning ratio) là chỉ số đánh giá mối quan hệ giữa giá thị trường của cổ phiếu (Price) và thu nhập trên một cổ phiếu (EPS).
Công thức tính chỉ số P/E:
P/E = Giá thị trường của cổ phiếu /Thu nhập trên một cổ phiếu
Chỉ số P/E là một chỉ số quan trọng được sử dụng trong định giá cổ phiếu.
Chỉ số P/E thể hiện mức giá mà bạn sẵn sàng bỏ ra cho một đồng lợi nhuận thu được từ cổ phiếu.
sàng trả giá bao nhiêu cho cổ phiếu của 1 doanh nghiệp dựa trên lợi nhuận (thu nhập) của doanh nghiệp đó.
Ví dụ: CTCP Thế giới di động (Mã: MWG) hiện có P/E bằng 12,57.

Điều đó nghĩa là…
Nhà đầu tư chấp nhận bỏ ra 12,57 đồng để đổi lấy 1 đồng lợi nhuận từ MWG.
Cách tính chỉ số P/E
Để tính chỉ số P/E của doanh nghiệp, bạn cần xác định 2 yếu tố cấu thành nên tỷ số. Đó là:
- Price là giá thị trường của cổ phiếu.
- EPS là thu nhập (lợi nhuận ròng) của một cổ phiếu.
Trong đó, EPS được coi là biến số quan trọng nhất.
EPS là phần lợi nhuận mà doanh nghiệp phân bổ cho mỗi cổ phần đang lưu hành trên thị trường. Nó thể hiện khả năng tạo ra lợi nhuận của doanh nghiệp.
EPS = (LỢI NHUẬN SAU THUẾ – CỔ TỨC ƯU ĐÃI) / SỐ LƯỢNG CỔ PHIẾU THƯỜNG ĐANG LƯU HÀNH
Trong việc tính toán EPS, sẽ chính xác hơn nếu bạn sử dụng Số lượng cổ phiếu lưu hành bình quân trong kỳ.
Tuy nhiên, để đơn giản hóa, chúng ta thường dùng số cổ phiếu lưu hành vào thời điểm cuối kỳ.
Chỉ số P/E bao nhiêu là tốt?
Nếu bạn đang tự hỏi “Chỉ số PE cao có tốt không?”, Câu trả lời ngắn gọn là “không”.
Chỉ số P/E càng cao, bạn càng trả nhiều tiền hơn cho mỗi đồng thu nhập. Điều này làm cho chỉ số P/E cao có hại cho các nhà đầu tư, từ góc độ giá cả đến thu nhập.
Vì vậy, chỉ số P/E như thế nào là tốt? Chỉ số P/E “tốt” không nhất thiết phải là một tỷ lệ cao hay một tỷ lệ thấp.
Chỉ số P/E trung bình thị trường hiện đang dao động từ 20-25, vì vậy P/E cao hơn có thể được coi là xấu, trong khi P/E thấp hơn có thể được coi là tốt hơn.
Tuy nhiên, chỉ số P/E cao, cho dù so với mức trung bình ngành hay mức trung bình lịch sử của nó, có nghĩa là bạn đang trả nhiều hơn cho mỗi đồng thu nhập, nhưng nó cũng ngụ ý rằng các nhà đầu tư đang mong đợi công ty tăng thu nhập nhanh hơn trong tương lai, cho dù đó là so với các đối thủ cạnh tranh hoặc sự tăng trưởng trong quá khứ của chính nó.
Xem nhanh chỉ số P/E
Ưu, nhược điểm của phương pháp P/E
Ưu Điểm
Đơn giản :
- Chỉ cần vài bước đơn giản, bạn có thể dễ dàng tính được chỉ số P/E của doanh nghiệp.
- Do đó chỉ số này được rất nhiều nhà đầu tư mới tham gia thị trường sử dụng.
Hiệu quả :
- Chỉ số P/E vừa phản ánh kết quả hoạt động của công ty (EPS) và tâm lý thị trường (Price), do đó đây là chỉ số tuyệt vời để định giá đơn giản doanh nghiệp.
- Theo đó, cổ phiếu có thể tăng giá trong tương lai khi EPS tăng (P/E không đổi) hoặc mức khi vọng của nhà đầu tư với cổ phiếu tăng (P/E tăng).
Thước đo tâm lý hiệu quả
Không chỉ là chỉ số định giá của doanh nghiệp, do chỉ số VNINDEX được lấy theo tỷ trọng (weighted) của các cổ phiếu sàn nên bạn hoàn toàn có thể tính được chỉ số P/E của toàn thị trường.
Theo đó thời điểm năm 2018 khi tâm lý đám đông quá hưng phấn (trong khi EPS của doanh nghiệp chưa kịp tăng), chỉ số P/E của toàn thị trường sau khi vượt 22 lần đã điều chỉnh xuống mức 17.5 lần.
Bạn có thể vẽ chỉ số P/E của doanh nghiệp (thị trường) trong lịch sử khoảng 10 năm để xem doanh nghiệp (thị trường) đang đắt hay rẻ so với chính nó.
Nhược nhiểm của chỉ số P/E:
P/E âm
Khi doanh nghiệp hoạt động thiếu hiệu quả và xảy ra lỗ (dẫn tới EPS âm) thì chỉ số P/E của doanh nghiệp đó sẽ không sử dụng được.
Chất lượng của EPS
Do EPS được tính dựa trên lợi nhuận của doanh nghiệp nên sẽ cực kỳ thiếu xót nếu bạn chưa đánh giá lợi nhuận của doanh nghiệp có bền vững không?
Rất nhiều trường hợp doanh nghiệp sử dụng các nghiệp vụ kế toán để điều chỉnh hợp nhuận tăng (giảm) đột biến, phục vụ lợi ích của họ.
Nghịch đảo chỉ số P/E
Do EPS được tính dựa trên lợi nhuận của doanh nghiệp nên sẽ cực kỳ thiếu xót nếu bạn chưa đánh giá lợi nhuận của doanh nghiệp có bền vững không?
Rất nhiều trường hợp doanh nghiệp sử dụng các nghiệp vụ kế toán để điều chỉnh hợp nhuận tăng (giảm) đột biến, phục vụ lợi ích của họ.
Nghịch đảo chỉ số P/E
Một số nhà đầu tư không sử dụng chỉ số P/E đơn thuần mà họ thích sử dụng nghịch đảo của chỉ số P/E hơn…
Chỉ số P/E cho bạn biết, mất bao nhiêu năm để doanh nghiệp kiếm đủ tiền trả cho thị giá hiện tại của cổ phiếu.
Ví dụ P/E của cổ phiếu NT2 năm 2019 là 8,5 lần, có nghĩa là doanh nghiệp sẽ mất 8,5 năm hoạt động để trả đủ thị giá hiện tại 21,650 đồng/cổ phiếu.
Ngược lại, EPS/Price hay còn được gọi là Earning Yield cho bạn biết mức lợi tức mà doanh nghiệp kiếm được trong năm hiện tại.
Ví dụ: E/P của cổ phiếu NT2 = 1/8,5 = 11,76%.
Điều này có nghĩa rằng, nếu bạn mua NT2 với giá 21,650 đồng/cổ phiếu, mỗi năm doanh nghiệp sẽ mang lại mức lợi tức khoảng 11,76%.
Với tư cách là một cổ đông, bạn thường mong muốn doanh nghiệp mình đầu tư có mức lợi tức lớn hơn hoặc bằng với Chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp
Lời kết
Việc xem xét một chỉ số P/E phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn đầu tư của các nhà đầu tư và doanh nghiệp. Tuy nhiên để biết được mức tỷ lệ nào là tốt hay xấu thì thực sự không rõ ràng, nó phụ thuộc vào mong muốn và quan điểm đầu tư của từng cá nhân, tổ chức.
Dautudungcach hi vọng những nội dung trên sẽ giúp bạn hiểu rõ P/E và trả lời được câu hỏi chỉ số P/E như thế nào là tốt. Truy cập chuyên mục Kế toán tài chính để cập nhật những bài viết mới của dautudungcach.com nhé.