Chứng quyền là một công cụ đầu tư tài chính khá mới hiện nay. Bởi vậy không ít người còn thắc mắc không biết chứng quyền là gì? Có nên đầu tư vào chứng quyền hay không? Theo dõi ngay bài viết dưới đây để không bỏ lỡ cơ hội đầu tư mới này nhé.
Chứng quyền là gì?
Chứng quyền có tên gọi tiếng anh là Stock Warrant. Đây là một loại chứng khoán được phát hành bởi doanh nghiệp, mục đích của nó là cung cấp cho nhà đầu tư quyền mua cổ phiếu của doanh nghiệp theo một mức giá cụ thể được quy định trong tương lai.
Cho dù có sự thay đổi về thị trường hay giá trị thì mức giá mua cổ phiếu cũng sẽ không thay đổi. Ở đây nhà đầu tư đã đặt cược vào sự tính toán của mình trước những biến động của thị trường trong tương lai hơn là đặt cược vào triển vọng của doanh nghiệp đó như việc mua cổ phiếu.
Khi một nhà đầu tư thực hiện một chứng quyền, họ sẽ mua cổ phiếu và số tiền thu được là nguồn vốn cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, chứng quyền không có nghĩa là quyền sở hữu cổ phiếu thực sự mà là quyền mua cổ phiếu của doanh nghiệp với một mức giá cụ thể trong tương lai.
Ví dụ: Công ty A phát hành chứng quyền với giá 80.000VNĐ/chứng quyền có kỳ hạn 6 tháng. Nhà đầu tư khi sở hữu chứng quyền của công ty A sẽ có quyền mua cổ phiếu do A phát hành với giá 80.000VNĐ/cổ phiếu.
Trong vòng 6 tháng, dù có bất kỳ trường hợp nào xảy ra thì người cầm chứng quyền đều có quyền mua cổ phiếu với giá 80.000VNĐ/cổ phiếu.
Chứng quyền có đảm bảo là gì?
Chứng quyền có đảm bảo có tên tiếng Anh là Covered Warrant (CW). Đây là loại chứng khoán có tài sản bảo đảm do doanh nghiệp chứng khoán phát hành. Mục đích của CW đó là cho phép nhà đầu tư được quyền mua hoặc bán chứng khoán cơ sở với tổ chức phát hành chứng quyền có bảo đảm đó theo mức giá đã được xác định trước, tại một thời điểm hoặc trước một thời điểm đã được ấn định, hoặc nhận khoản tiền chênh lệch giữa giá thực hiện và giá chứng khoán cơ sở tại thời điểm thực hiện.
Trên chứng quyền sẽ có các thông tin cơ bản như sau:
- TSCS: loại mã do Sở quy định.
- Tỷ lệ chuyển đổi chứng quyền: thể hiện tỷ lệ 1 chứng quyền có đảm bảo có thể đổi sang bao nhiêu chứng khoán cơ sở.
- Thời hạn chứng quyền: chứng quyền có thời gian đáo hạn từ 3 -24 tháng.
- Ngày giao dịch cuối cùng: được tính tại thời điểm trước 2 ngày chứng quyền đáo hạn. Sau ngày này, chứng quyền sẽ không được niêm yết trên sàn chứng khoán nữa.
- Ngày đáo hạn: ngày hết hạn chứng quyền và chứng quyền sẽ không còn hiệu lực.
- Giá chứng quyền: giá mà nhà đầu tư sử dụng để mua chứng quyền.
- Giá thực hiện: được xác định tại thời điểm chứng quyền đáo hạn và bằng giá chứng khoán cơ sở.
- Giá thanh toán: giá của chứng khoán cơ sở được tính trong trung bình 5 phiên giao dịch liên tiếp trước ngày đáo hạn.
Ví dụ: Nhà đầu tư mua 1.000 chứng quyền mua cổ phiếu A với kỳ hạn 6 tháng , tỷ lệ chuyển đổi 5:1, thời hạn chứng quyền là 5 tháng, giá 1 chứng quyền là 1.000 đồng, Giá cổ phiếu A hiện tại là 100.000 đồng, giá thực hiện là 120.000 đồng.
Như vậy ta sẽ tính được: số tiền đầu tư vào 1.000 chứng quyền là 1.000.000 đồng.
Sau 2 tháng, giả sử giá A trên thị trường là 120.000 đồng, giá 1 chứng quyền là 1.500 đồng. Nhận thấy có lợi nhà đầu tư có thể bán chứng quyền tại thời điểm này. Mức lời = 1.000 x (1.500 – 1.000) = 500.000 đồng.
Vào ngày đáo hạn:
Giả sử nhà đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn, tính toán giá thanh toán đối với cổ phiếu A và được công bố là 130.000 đồng.
Khi đó, đơn vị phát hành sẽ thanh toán cho nhà đầu tư số tiền = 1.000/5 x (130.000 đồng – 120.000 đồng) = 2.000.000 đồng
Mức lời của nhà đầu tư = 2.000.000 đồng – 1.000.000 đồng (tổng số tiền bỏ ra ban đầu) = 1.000.000 đồng
Tuy nhiên, nếu trong trường hợp giá thanh toán đối với cổ phiếu A được công bố nhỏ hơn hoặc bằng giá thực hiện là 120.000 đồng. Khi đó, chênh lệch giữa giá thanh toán và giá thực hiện ≤ 0 đồng. Đồng nghĩa với việc chứng quyền sẽ không được thực hiện và nhà đầu tư sẽ mất số tiền đầu tư ban đầu vào chứng quyền đảm bảo là 1.000.000 đồng.
Phân loại chứng quyền có đảm bảo
Chứng quyền có đảm bảo được phân ra thành 2 loại:
- Chứng quyền mua: là loại chứng quyền mà người sở hữu chứng quyền sẽ được quyền mua một số lượng chứng khoán cơ sở theo mức giá thực hiện. Hoặc tại thời điểm thực hiện nhận khoản tiền chênh lệch khi chứng khoán cơ sở có giá cao hơn giá thực hiện.
- Chứng quyền bán: là loại chứng quyền mà người sở hữu chứng quyền sẽ được quyền bán một số lượng chứng khoán cơ sở theo mức giá thực hiện. Hoặc tại thời điểm thực hiện sẽ được nhận khoản tiền chênh lệch khi giá của chứng khoán cơ sở thấp hơn giá thực hiện
Sau khi phát hành, chứng quyền sẽ được niêm yết và giao dịch giống như một cổ phiếu bình thường và được đảm bảo thanh khoản bởi tổ chức phát hành.
Phân biệt chứng quyền doanh nghiệp và chứng quyền có đảm bảo
Nếu như bạn không nắm rõ khái niệm về chứng quyền doanh nghiệp và chứng quyền có đảm bảo thì sẽ rất dễ bị nhầm lẫn bởi 2 loại hình này. Sau đây sẽ là một số điểm khác nhau giữa 2 loại chứng quyền này:
| Chứng quyền doanh nghiệp | Chứng quyền có đảm bảo | |
| Tổ chức phát hành | Được phát hành bởi doanh nghiệp phát hành cổ phiếu. | Được phát hành bởi công ty chứng khoán và được cấp phép của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. |
| Mục đích | Huy động vốn cho doanh nghiệp. | Bổ sung thêm loại hình đầu tư, đồng thời hạn chế những rủi ro. Bên cạnh đó nó cũng giúp công ty chứng khoán có thể tăng được lợi nhuận từ việc bán chứng quyền. |
| Chứng khoán cơ sở | Chỉ có duy nhất một loại cổ phiếu do chính doanh nghiệp phát hành. | Có nhiều dạng như cổ phiếu, chỉ số, ETF,… |
| Phạm vi quyền hạn | Nhà đầu tư có quyền được mua thêm cổ phiếu cơ sở được phát hành. | Nhà đầu tư sẽ có quyền mua hoặc bán chứng khoán cơ sở. |
| Số lượng cổ phiếu đang lưu hành sau khi thực hiện quyền | Tăng | Không đổi |
Chứng quyền đảm bảo có những lợi ích và rủi ro như thế nào?
Thực hiện giao dịch chứng quyền bên cạnh những lợi ích có thể nhận được thì vẫn tồn tại những rủi ro nhất định.
Lợi ích của chứng quyền đảm bảo
- Tỷ suất sinh lời cao: giá của các CW có biên độ dao động cực kỳ lớn. Trong vòng 1 ngày, giá của CW có thể biến động từ 100% – 200%.
- Lợi nhuận thu về không giới hạn, trong khi mức lỗ sẽ chỉ tối đa bằng với giá mua chứng quyền ban đầu.
- Nhà đầu tư có thể dễ dàng mua CW trên tài khoản mua chứng khoán cơ sở có sẵn.
- Vốn đầu tư thấp hơn so với đầu tư vào chứng khoán cơ sở.
- Nhà đầu tư nước ngoài cũng có thể sở hữu CW
- Nhà đầu tư không cần phải thực hiện ký quỹ giao dịch khi thực hiện CW.
Rủi ro của chứng quyền đảm bảo
- Khi chứng quyền mua ở trạng thái lỗ hoặc hòa vốn hoặc lỗ thì nhà đầu tư có nguy cơ mất toàn bộ số tiền đã bỏ ra mua chứng quyền.
- Chứng quyền đảm bảo có tỷ lệ đòn bẩy cao. Trong trường hợp biên lợi nhuận giảm so với kỳ vọng của nhà đầu tư thì sẽ có nhiều rủi ro hơn cho giá trị của chứng quyền. Thế nhưng mức lỗ cao nhất của CW cũng chỉ tối đa bằng với giá đã mua chứng quyền.
- Vì đặc điểm tỷ lệ đòn bẩy cao nên CW sẽ có những biến động mạnh cùng với sự thay đổi của giá chứng khoán cơ sở.
- Gặp rủi ro không được thanh toán khi tổ chức phát hành này không có khả năng thanh toán.
Yếu tố ảnh hưởng đến giá của chứng quyền có đảm bảo
- Giá thực hiện và giá của chứng khoán cơ sở: đây là 2 yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến giá CW. Sự chênh lệch của 2 loại giá này sẽ quyết định đến trạng thái lãi, lỗ hay hòa vốn.
- Thời gian đáo hạn: giá trị của CW càng cao khi thời gian đáo hạn sẽ càng dài.
- Lãi suất: lãi suất thay đổi cũng sẽ ảnh hưởng đến giá của CW.
- Giá chứng khoán cơ sở biến động: Giá chứng khoán cơ sở có biên độ dao động càng cao thì lợi nhuận thu về càng lớn, từ đó giá của CW cũng sẽ tăng cao.
Tuy nhiên, để hạn chế rủi ro thì Ủy ban chứng khoán Việt Nam đã đưa ra quy định về việc đặt cọc thanh toán: “Các công ty chứng khoán phát hành chứng quyền bắt buộc phải mua một lượng chứng khoán cơ sở nhất định, nhằm hạn chế rủi ro cho chứng quyền mua khi chứng khoán cơ sở lên giá. Đồng thời, tổ chức phát hành phải đặt cọc 50% phần tiền thu được trong việc phát hành CW.
Lời Kết
Như vậy trên đây là tất cả những thông tin giải đáp cho bạn chứng quyền là gì. Có thể thấy rằng chứng quyền là loại công cụ đầu tư mang lại khá nhiều lợi ích cho nhà đầu tư. Và rất phù hợp với những người có vốn thấp nhưng vẫn muốn tham gia vào thị trường chứng khoán. Hy vọng với những thông tin mà Dautudungcach.com đã chia sẻ trên đây sẽ giúp cho bạn có thêm kiến thức để đầu tư hiệu quả hơn.
